ਪਟਿਆਲਾ : ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਪਟਿਆਲਾ ਇਰਾਨ ਮੂਲ ਦੀ ਖੋਜਾਰਥਣ ਡਾ. ਲਇਲਾ ਚਮਨਖਾਹ, ਜੋ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਯੂ.ਐੱਸ.ਏ. ਦੀ ਵਸਨੀਕ ਹੈ, ਹੁਣ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ 'ਵਿਜ਼ਟਿੰਗ ਫ਼ੈਕਲਟੀ' ਵਜੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗੀ। ਉਹ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਉਰਦੂ, ਫ਼ਾਰਸੀ ਵਿਭਾਗ, ਰਾਜਨੀਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਨ ਅਤੇ ਖੋਜ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਵੇਗੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਭਾਗਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਮਲੇਟਕੋਟਲਾ ਸਥਿਤ ਨਵਾਬ ਸ਼ੇਰ ਮੁਹੰਮਦ ਖਾਨ ਇੰਸਟੀਚੂਟ ਆਫ਼ ਅਡਵਾਂਸਡ ਸਟੱਡੀਜ਼ (ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ) ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇਣ ਲਈ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਉੱਤੇ ਉੱਥੋਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰੇਗੀ। ਉਹ 1 ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਤੋਂ 31 ਮਾਰਚ 2023 ਤੱਕ ਇੱਥੇ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਰਹੇਗੀ।
ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਡਾ. ਲਇਲਾ ਚਮਨਖਾਹ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਫ਼ਾਰਸੀ ਸਾਹਿਤ ਨੂੰ ਪ੍ਰਫੁੱਲਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਮੰਤਵ ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਪੁੱਜੀ। ਆਪਣੇ ਇਸ ਮਕਸਦ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਉਹ ਸੰਬੰਧਤ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਫ਼ਾਰਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਅਧਿਆਪਨ ਅਤੇ ਖੋਜ ਦਾ ਕਾਰਜ ਕਰੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਰਾਜਨੀਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕੋਰਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਅਧਿਆਪਨ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗੀ।
ਜਿ਼ਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਕੋਲ਼ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਸਿ਼ਆਂ ਵਿੱਚ ਪੀ-ਐੱਚ.ਡੀ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹੈ। ਉੁਸ ਨੇ 2006 ਦੌਰਾਨ ਇਰਾਨ ਦੀ ਤਰਬੀਅਤ ਮੌਡਾਰਵਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਪੀ-ਐੱਚ.ਡੀ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਉਪਰੰਤ 2017 ਦੌਰਾਨ ਯੂਕੇ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਐਕਸਟਰਰ ਤੋਂ ਇਸਲਾਮਿਕ ਇੰਟਲੈਕਚੂਅਲ ਹਿਸਟਰੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਪੀ-ਐੱਚ.ਡੀ. ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਇਸਲਾਮਿਕ ਅਧਿਐਨ, ਸ਼ੀਆ ਇੰਟਲੈਕਚੁਅਲ ਹਿਸਟਰੀ, ਇਰਾਨੀ ਅਧਿਐਨ, ਮੱਧ-ਪੂਰਬੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਆਦਿ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਅਧਿਐਨ ਅਤੇ ਖੋਜ ਪੱਖੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਿਲਚਸਪੀ ਹੈ। ਉਹ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੁਸਤਕ 'ਦਿ ਕਨਸੈਪਚੁਅਲਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਗਾਰਡਨਸਿ਼ਪ ਇਨ ਦਿ ਇਰਾਨੀ ਇੰਟਲੈਕਚੁਅਲ ਹਿਸਟਰੀ (1800-1989) ਪ੍ਰਕਾਸਿ਼ਤ ਕਰਵਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਸ ਦੇ ਕਾਫ਼ੀ ਸਾਰੇ ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਪ੍ਰਕਾਸਿ਼ਤ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਬਾਰੇ ਬੋਲਦਿਆਂ ਡਾ. ਲਇਲਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇੱਥੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੌਕਿਆਂ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਚਿਹਰੇ ਉਸ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਵਾਈਸ ਚਾਂਸਲਰ ਪ੍ਰੋ. ਅਰਵਿੰਦ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਦਿਆਂ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਲੱਗਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰੋ. ਅਰਵਿੰਦ ਕੋਲ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੂੰ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਰਾਹ ਉੱਤੇ ਤੋਰਨ ਹਿਤ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉਤਸਾਹਿਤ ਹੈ।
ਡਾ. ਲਇਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਜਲਦੀ ਹੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਿੱਖਣੀ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇਗੀ ਤਾਂ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ, ਖੋਜਾਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਫ਼ੈਕਲਟੀ ਨਾਲ ਹੋਰ ਬਿਹਤਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸੰਚਾਰ ਕਰ ਸਕੇ।
ਜਿ਼ਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ 'ਵਿਜ਼ਟਿੰਗ ਫ਼ੈਕਲਟੀ' ਵਜੋਂ ਡਾ. ਲਇਲਾ ਦਾ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਵਿਚਰਨਾ ਅਜਿਹੀਆਂ ਆਪਸੀ ਸਾਂਝਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਪਕੇਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਵੇਗਾ। ਜਿੱਥੇ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਡਾ. ਲਇਲਾ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਇਰਾਨੀ ਰਹਿਤਲ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੋਅ ਨੂੰ ਮਾਣ ਸਕਣਗੇ ਉੱਥੇ ਹੀ ਡਾ. ਲਇਲਾ ਇੱਥੇ ਰਹਿ ਕੇ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੱਖ ਆਪਣੇ ਰਾਹੀਂ ਇਰਾਨ ਤੱਕ ਸੰਚਾਰਿਤ ਕਰ ਸਕੇਗੀ।
ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚਲੇ ਬਾਬਾ ਫ਼ਰੀਦ ਸੂਫ਼ੀ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਮੁਹੰਮਦ ਹਬੀਬ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਸ ਆਗਮਨ ਬਾਰੇ ਖੁਸ਼ੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦਿਆਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸੂਫ਼ੀ ਸੈਂਟਰ ਵੱਲੋਂ ਇਰਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨਾਲ ਇਕਰਾਰਨਾਮਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਡਾ. ਲਇਲਾ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਉਸ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਤਹਿਤ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਆਏ ਪਰ ਉਹ ਇਕਰਾਰਨਾਮਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਸ ਆਮਦ ਦਾ ਅਧਾਰ ਜ਼ਰੂਰ ਬਣਿਆ ਹੈ।
ਮਲੇਟਕੋਟਲਾ ਸਥਿਤ ਨਵਾਬ ਸ਼ੇਰ ਮੁਹੰਮਦ ਖਾਨ ਇੰਸਟੀਚੂਟ ਆਫ਼ ਅਡਵਾਂਸਡ ਸਟੱਡੀਜ਼ (ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ) ਤੋਂ ਪ੍ਰੋ. ਰੁਬੀਨਾ ਸ਼ਬਨਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਹ ਆਮਦ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਲਾਹੇਵੰਦ ਰਹੇਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਤ-ਭਾਸ਼ਾ ਫਾਰਸੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਫਾਰਸੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਡਾ. ਲਇਲਾ ਅਰਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਵੀ ਵਿਦਵਾਨ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਅਰਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਕੋਰਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਸ ਮੁਹਾਰਤ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲੇਗਾ।