ਮੋਹਾਲੀ : ਏ ਆਈ ਐਮ ਐਸ ਮੋਹਾਲੀ ਵਿਖੇ ਸਥਾਨਕ ਆਈ ਏ ਪੀ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਪੂਰਕ ਖੁਰਾਕ ਦਿਵਸ ਸਮਾਗਮ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਾ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ ਪੀਡੀਆਟ੍ਰਿਕਸ ਮੋਹਾਲੀ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਡਾ. ਪ੍ਰਭਜੀਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਆਈ ਏ ਪੀ ਢੁਕਵੇਂ ਸਮੇਂ ’ਤੇ ਪੂਰਕ ਖੁਰਾਕ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਛੇਵੇਂ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਛੇਵੇਂ ਦਿਨ ਪੂਰਕ ਖੁਰਾਕ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪੋਸ਼ਣ ਸੰਬੰਧੀ ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ 6-23 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਲਗਭਗ 12% ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਵੀਕਾਰਯੋਗ ਖੁਰਾਕ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ‘ਪੋਸ਼ਣ’ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਨਾਮ ’ਤੇ ਰੱਖੇ ਗਏ ਟੀਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਐਮ ਬੀ ਬੀ ਐਸ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਲੀਨਿਕਲ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਿਆ ਅਤੇ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਢੁਕਵੇਂ ਪੂਰਕ ਖੁਰਾਕ ਅਭਿਆਸਾਂ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਣ ਲਈ ਪੋਸ਼ਣ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਕੀਤਾ। ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਨਿਰਣਾਇਕਾਂ ਵਜੋਂ ਡਾ. ਦੀਪਕ ਚਾਵਲਾ, ਜੀ ਐਮ ਸੀ ਐਚ 32 ਦੇ ਨਿਓਨੈਟੋਲੋਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਮੁਖੀ, ਡਾ. ਸੰਨੀ ਨਰੂਲਾ, ਸਲਾਹਕਾਰ ਬਾਲ ਰੋਗ ਮਾਹਿਰ ਮਦਰਹੁੱਡ ਹਸਪਤਾਲ, ਡਾ. ਸੁਨੀਲ ਅਗਰਵਾਲ, ਸਲਾਹਕਾਰ ਨਿਓਨੈਟੋਲੋਜਿਸਟ ਫੋਰਟਿਸ, ਡਾ: ਅਸ਼ੀਸ਼ ਡੀ ਐਮ (ਪੀ ਜੀ ਆਈ) ਅਤੇ ਡਾ. ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਐਚ ਓ ਡੀ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਮੈਡੀਸਨ ਅਤੇ ਡਾ ਜੈਸਮੀਨ ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਪੀਡੀਆਟ੍ਰਿਕਸ ਏ ਆਈ ਐਮ ਐਸ ਵਜੋਂ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਟੀਮਾਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਨਿਊਟ੍ਰੀਸ਼ਨਿਸਟ ਡਾ. ਸੁਨੀਤਾ ਮਲਹੋਤਰਾ ਸਾਬਕਾ ਐਚ ਓ ਡੀ ਪੀ ਜੀ ਆਈ ਅਤੇ ਡਾ. ਪੂਨਮ ਐਡੀਸ਼ਨਲ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਪਬਲਿਕ ਹੈਲਥ ਐਂਡ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਮੈਡੀਸਨ ਪੀ ਜੀ ਆਈ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਟੀਮ ਪਿਟਾਟ (ਰਸ਼ੀਅਨ ਭਾਸ਼ਾ ’ਚ ਨੂਰਿਸ਼) ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਆਸ਼ੂ, ਦਿਸ਼ਾ, ਸਰਗਮ, ਸ਼੍ਰੇਆ ਅਤੇ ਤਨਵੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾ ਸਥਾਨ ਮਿਲਿਆ। ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਤੋਂ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸੁਖਦੇਵ ਸੀ.ਡੀ.ਪੀ.ਓ. ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਆਈ.ਸੀ.ਡੀ.ਐੱਸ. ਦੇ ਕਾਰਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਪੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪੋਸ਼ਣ ਅਭਿਆਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅੰਨਪ੍ਰਾਸ਼ਨ, ਪਹਿਲਾ ਚੌਲ ਖਾਣ/ਠੋਸ ਭੋਜਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ, 6 ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੀਲ ਪੱਥਰ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸਬੰਧੀ ਸਮਾਰੋੋਹ ਉਹਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੀ ਆਂਗਣਵਾੜੀ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਛਾਤੀ ਦਾ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਲਗਭਗ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਪੂਰਕ ਭੋਜਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 2 ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਪੂਰਕ ਭੋਜਨ ਦੇ ਨਾਲ ਛਾਤੀ ਦਾ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾਉਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਭੋਜਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫਲ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਅਨਾਜ, ਫਲੀਦਾਰ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਸਰੋਤ ਭੋਜਨ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ। ਸ਼ੁੱਧ ਜਾਂ ਮੈਸ਼ ਕੀਤੇ ਭੋਜਨਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਬਾਰੀਕ ਕੱਟੇ ਜਾਂ ਨਰਮ ਟੁਕੜਿਆਂ ਤੱਕ ਵਧਣ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਬੱਚਾ ਵੱਡਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚਬਾ ਕੇ ਖਾਣਾ ਸਿੱਖਦਾ ਹੈ। 6-8 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 2-3 ਵਾਰ ਪੂਰਕ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, 9-23 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ 1-2 ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਸਨੈਕਸਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 3-4 ਵਾਰ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਡਾ. ਦੀਪਕ ਚਾਵਲਾ ਨੇ ਭੋਜਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਹਾਂ-ਪੱਖੀ ਅਨੁਭਵ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਭੋਜਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਦੀ ਭੁੱਖ ਅਤੇ ਪੂਰਨਤਾ ਦੇ ਸੰਕੇਤਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਬਾਲ ਰੋਗ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਡਾ. ਅਮਰਪ੍ਰੀਤ ਨੇ ਖੰਡ, ਨਮਕ, ਅਤੇ ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਚਰਬੀ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨਾਂ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਛਾਤੀ ਦਾ ਦੁੱਧ/ਫਾਰਮੂਲਾ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਿੱਠੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਏ ਆਈ ਐਮ ਐਸ ਮੋਹਾਲੀ ਵਿਖੇ ਡਾ. ਆਭਾ ਡਾਇਟੀਸ਼ੀਅਨ ਨੇ ਪੂਰਕ ਖੁਰਾਕ ਦੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਹਿਲੂ ‘ਡਾਇਵਰਸਿਟੀ ਸਕੋਰ’ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿੱਤੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਖਪਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭੋਜਨ ਸਮੂਹਾਂ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਉੱਚ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਅੰਕੜਾ ਇੱਕ ਵਧੇਰੇ ਵਿਭਿੰਨ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਖੁਰਾਕ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਡਬਲਯੂ ਐਚ ਓ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ 6-23 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਅੱਗੇ ਦਿੱਤੇ ਅੱਠ ਭੋਜਨ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਪੰਜ ਵਿੱਚੋਂ ਭੋਜਨ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ; ਛਾਤੀ ਦਾ ਦੁੱਧ, ਅਨਾਜ, ਜੜ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਕੰਦ; ਫਲੀਦਾਰ ਅਤੇ ਗਿਰੀਦਾਰ; ਦੁੱਧ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ; ਮਾਸ ਭੋਜਨ (ਮੀਟ, ਮੱਛੀ, ਪੋਲਟਰੀ, ਅਤੇ ਜਿਗਰ/ਅੰਗ ਮੀਟ); ਅੰਡੇ; ਵਿਟਾਮਿਨ-ਏ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ; ਅਤੇ ਹੋਰ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ। ਡਾਇਰੈਕਟਰ-ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਭਵਨੀਤ ਭਾਰਤੀ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਹ ਸਿੱਧੀ ਪਹੁੰਚ ਇੱਕ ਡੂੰਘਾ ਸਿੱਖਣ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਕ ਖੁਰਾਕ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭਾਗ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਰੋਕਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਆਪਕ ਸਿਹਤ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਮੇਲ ਖਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਨੂੰ ਬਾਲ ਪੋਸ਼ਣ ’ਤੇ ਠੋਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਣ ਲਈ ਸ਼ਕਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।