ਮੁੰਬਈ: ਦਲੀਪ ਕੁਮਾਰ ਸੰਵਾਦ ਅਦਾਇਗੀ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਈ ਡਾਇਲਾਗ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਏ। ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੇ ਇਹ ਡਾਇਲਾਗ ਹਿੰਦੀ ਜਾਂ ਉਰਦੂ ਵਿਚ ਹਨ ਪਰ ਦਲੀਪ ਕੁਮਾਰ ਖ਼ੁਦ ਅਪਣੀ ਮਾਤਭਾਸ਼ਾ ਹਿੰਦਕੋ ਬੋਲਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਹਰ ਵਕਤ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇਸਨ ਜਿਹੜੇ ਹਿੰਦਕੋ ਵਿਚ ਗੱਲ ਕਰ ਸਕਣ। ਦਲੀਪ ਦਾ ਜਨਮ ਪੇਸ਼ਾਵਰ ਵਿਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਪਸ਼ਤੋ ਭਾਸ਼ਾ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿਚ, ਪਹਿਲਾਂ ਪਸ਼ਤੋ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਅਤੇ ਕੁਝ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੀ ਹੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸੀ। ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਭੱਦਰਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਹਿੰਦਕੋ ਸੀ। ਦਲੀਪ ਦਾ ਪਰਵਾਰ ਇਹੀ ਭਾਸ਼ਾ ਬੋਲਦਾ ਸੀ। ਪਸ਼ਤੋ ਅਤੇ ਹਿੰਦਕੋ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਵੱਡਾ ਫ਼ਰਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪਸ਼ਤੋ ਇੰਡੋ ਇਰਾਨੀਅਨ ਵਰਗ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦਕਿ ਹਿੰਦਕੋ ਇੰਡੋ ਆਰੀਅਨ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਿੰਦਕੋ ’ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਾਲੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਵੀ ਇਹ ਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਚੱਲਤ ਸੀ। ਇਸੇ ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਨਾਮ ਹਿੰਦਕੋ ਯਾਨੀ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਪ੍ਰਚੱਲਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅਸਲ ਵਿਚ, ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਵਿਚ ਤਦ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਕੁਝ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਛੱਡ ਕੇ ਹਿੰਦਕੋ ਭਾਸ਼ਾ ਕਿਤੇ ਨਹੀਂ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿਚ ਵੀ ਜੋ ਹਿੰਦਕੋ ਭਾਸ਼ਾ ਕੁਝ ਲੋਕ ਬੋਲਦੇ ਹਨ, ਉਸ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਡੋਗਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਨ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਨਾਰਥ ਫ਼ਰੰਟੀਅਰ ਵਿਚ ਕਰੀਬ 40 ਲੱਖ ਲੋਕ ਅੱਜ ਹਿੰਦੋਨ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਪਰ ਹੁਣ ਉਥੇ ਪਸ਼ਤੋ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ। ਹਰ ਇਨਸਾਨ ਵਾਂਗ ਦਲੀਪ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਅਪਣੀ ਪਰਵਾਰਕ ਭਾਸ਼ਾ ਨਾਲ ਕਾਫ਼ੀ ਲਗਾਅ ਸੀ। 2017 ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਪਣੇ ਟਵਿਟਰ ਅਕਾਊਂਟ ’ਤੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਹਿੰਦਕੋ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਜਵਾਬ ਦੇਵੇਗਾ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਹੋਵੇਗੀ।